Islandia, znana jako „kraina ognia i lodu”, to miejsce, gdzie siły natury przejawiają się w najbardziej spektakularny sposób. Wulkaniczne krajobrazy wyspy stanowią jedną z jej najbardziej charakterystycznych cech. Dzięki położeniu na granicy dwóch płyt tektonicznych Islandia jest jednym z najbardziej aktywnych wulkanicznie regionów na świecie. Wulkanizm wyspy nie tylko kształtuje jej geologię, ale także wpływa na kulturę, historię i życie codzienne mieszkańców. W tym przewodniku przyjrzymy się niektórym z najciekawszych i najbardziej znanych wulkanów Islandii.
Jak nazywa się największy wulkan na Islandii?
Największym wulkanem na Islandii jest Öræfajökull, który znajduje się w południowo-wschodniej części wyspy. Jest to stratowulkan, którego wysokość wynosi 2 110 metrów nad poziomem morza, co czyni go najwyższym wulkanem Islandii. Öræfajökull leży w obrębie większego lodowca Vatnajökull, który jest największym lodowcem Europy. Wulkan ten słynie z ogromnej kaldery, która powstała po wielkiej erupcji mającej miejsce około 9 000 lat temu. Chociaż erupcje wulkanu Öræfajökull są rzadkie, jego rozmiar i położenie sprawiają, że stanowi jedno z najważniejszych miejsc na Islandii w kontekście wulkanizmu.
Który wulkan na Islandii jest największy?
Öræfajökull jest największym wulkanem Islandii pod względem wysokości, jednak pod względem powierzchni i objętości lawy największy wpływ na krajobraz wyspy ma Vatnajökull. Vatnajökull to ogromny lodowiec, który przykrywa rozległe obszary wulkaniczne, w tym Grímsvötn – jeden z najbardziej aktywnych wulkanów Islandii. Wulkan Grímsvötn słynie z częstych erupcji, które miały miejsce m.in. w 2011 roku. Jednak Öræfajökull pozostaje wulkanem, który pod względem geologicznym ma największe znaczenie na Islandii.
Który wulkan na Islandii jest obecnie aktywny?
Obecnie jednym z najbardziej aktywnych wulkanów Islandii jest Fagradalsfjall. Wulkan ten zyskał światową sławę dzięki erupcji, która rozpoczęła się w 2021 roku. Wulkan wyrzucał strumienie lawy przez kilka miesięcy, co przyciągnęło tłumy turystów z całego świata. Erupcja była spektakularna, a naukowcy mieli okazję badać procesy wulkaniczne na żywo. Choć erupcja zakończyła się w 2022 roku, Fagradalsfjall znajduje się w regionie, w którym wulkanizm jest powszechny, a przyszłe erupcje mogą pojawić się w najbliższej przyszłości. Wulkan ten leży w pobliżu Reykjaviku, co czyni go łatwo dostępnym dla turystów pragnących zobaczyć jedną z najbardziej spektakularnych naturalnych scen wulkanicznych na świecie.
Ile wulkanów ma Islandia?
Islandia jest domem dla około 30 aktywnych wulkanów, które tworzą unikalny krajobraz wyspy. Wulkanizm wyspy jest wynikiem jej położenia na grzbiecie śródatlantyckim, gdzie spotykają się płyty tektoniczne – euroazjatycka i amerykańska. Wulkanów na Islandii jest tak wiele, że niektóre z nich nie zostały jeszcze dobrze zbadane. Warto dodać, że Islandia posiada także wiele tzw. „wulkanów wygasłych”, które nie wykazują aktywności od tysięcy lat, ale wciąż stanowią interesujący element krajobrazu.
Najpopularniejsze wulkany Islandii
Askja
Wulkan Askja znajduje się w centralnej części Islandii, w regionie Wysokiej Pustyni. Jest to potężny stratowulkan, którego najwyższy punkt osiąga 1 518 metrów nad poziomem morza. Jego słynna kaldera powstała w wyniku erupcji, która miała miejsce w 1875 roku. Wulkan Askja słynie również z przepięknego jeziora w kalderze, znanego jako Öskjuvatn, które stanowi jedno z największych jezior wulkanicznych na Islandii. Wulkan jest popularnym celem turystycznym, jednak ze względu na swoją odległość i trudne warunki pogodowe dostęp do niego jest nieco utrudniony.
Wulkany na Islandii – Hverfjall
Hverfjall to majestatyczny wulkan znajdujący się w pobliżu miasta Mývatn na północy Islandii. Jest to wulkan typu tzw. „tufowy stożek” – jego kaldera powstała w wyniku erupcji, która miała miejsce około 2 500 lat temu. Wulkan ma wysokość 420 metrów, ale jego kaldera ma średnicę aż 1 km. Hverfjall jest jednym z najłatwiejszych wulkanów do zwiedzenia, a wędrówka na jego szczyt oferuje niesamowite widoki na okoliczne krajobrazy i jezioro Mývatn.
Wulkan Hverfjall jest popularnym celem turystycznym ze względu na stosunkowo łatwy dostęp i spektakularne widoki, które roztaczają się z jego szczytu. Wędrówka wokół kaldery pozwala na podziwianie unikalnej struktury wulkanu oraz okolicznych terenów, które pełne są geotermalnych zjawisk, jak gorące źródła i błota. To miejsce jest również cenione przez miłośników fotografii, którzy mogą uchwycić niezwykłą grę kolorów i kontrastów, zwłaszcza w czasie zachodu słońca.
Thríhnúkagígur
Thríhnúkagígur jest jednym z najbardziej niezwykłych wulkanów Islandii. Znajduje się niedaleko Reykjaviku i jest wyjątkowy, ponieważ w przeciwieństwie do innych wulkanów jego komin wulkaniczny nie jest wypełniony lawą, a wulkan jest „pusty” wewnątrz. Można tam odbyć wycieczkę, zjeżdżając na dno krateru, co stanowi niezapomniane przeżycie. Jego kolorowe ściany krateru, pokryte różnorodnymi minerałami, tworzą niesamowity spektakl naturalny.
Wnętrze wulkanu jest również pełne fascynujących formacji skalnych, które można podziwiać podczas zejścia. Warto zaznaczyć, że Thríhnúkagígur jest jedynym wulkanem na świecie, w którym turyści mogą bezpiecznie zejść do wnętrza krateru, co czyni go jednym z najbardziej unikalnych miejsc do zwiedzania. To doświadczenie łączy w sobie elementy przygody, edukacji geologicznej i obcowania z niezwykłą naturą Islandii.
Wulkany na Islandii – Hekla
Hekla to jeden z najbardziej znanych wulkanów Islandii, który od wieków budzi lęk i fascynację. Jest to stratowulkan, którego wysokość wynosi 1 491 metrów. Wulkan Hekla jest jednym z najaktywniejszych wulkanów na Islandii, a jego erupcje od średniowiecza miały ogromny wpływ na historię wyspy. Ostatnia erupcja miała miejsce w 2000 roku. Ze względu na swoją aktywność i rozmiary, Hekla uchodzi za jeden z symboli islandzkiego wulkanizmu.
Hekla jest również znana w islandzkiej mitologii, gdzie uważana była za bramę do piekła. To tylko potęgowało jej mroczny charakter w oczach mieszkańców. Wulkan ten jest szczególnie imponujący podczas wschodów i zachodów słońca, kiedy jego stożek oświetlony ciepłymi promieniami tworzy niezapomniany widok. Choć Hekla pozostaje nieczynna od 2000 roku, geolodzy wciąż monitorują jej aktywność, mając na uwadze jej potencjalną erupcję w przyszłości.
Krafla
Wulkan Krafla znajduje się na północno-wschodniej Islandii, w regionie Mývatn. Jest to jeden z najbardziej aktywnych wulkanów wyspy, którego erupcje miały miejsce kilkakrotnie w XX wieku. Krafla jest częścią większego systemu wulkanicznego, który obejmuje również geotermalne źródła i pola lawy. Wulkan ten jest szczególnie znany z erupcji, które miały miejsce w latach 70-tych i 80-tych XX wieku. Jego tereny są dzisiaj częstym celem turystycznym, oferującym unikalne widoki na pola lawy.
Wulkany na Islandii – Ljótipollur
Ljótipollur zlokalizowany jest w południowej części Islandii, w okolicach jeziora Þórisvatn. Jest to wulkan typu stożka, który powstał w wyniku erupcji w czasach prehistorycznych. Ljótipollur jest znany z przepięknego jeziora, które powstało w jego kraterze, oraz malowniczych krajobrazów, jakie można podziwiać z jego szczytu. Ze względu na swoje wyjątkowe walory estetyczne wulkan ten jest często odwiedzany przez turystów. Pragną oni poznać mniej znane, ale równie urokliwe miejsca Islandii.
Bláfjall
Bláfjall to mniej znany, ale niezwykle interesujący wulkan położony w południowo-wschodniej Islandii. Jego wzniesienie wynosi około 1 200 metrów nad poziomem morza. Bláfjall to wulkan typu stratowulkan, a jego erupcje miały miejsce w odległej przeszłości. Dziś wulkan ten jest celem turystycznym, szczególnie w okresie letnim, kiedy można podziwiać panoramę okolicznych gór i jezior.
Chociaż Bláfjall nie jest tak popularny jak inne islandzkie wulkany, jego malownicze położenie sprawia, że przyciąga miłośników wędrówek i spokojnych krajobrazów. Warto dodać, że wulkan jest częścią większego systemu geotermalnego, który przyciąga uwagę geologów i turystów poszukujących mniej uczęszczanych szlaków.
Wulkany na Islandii – Laki
Laki jest jednym z najbardziej znaczących wulkanów w historii Islandii, głównie ze względu na swoją gigantyczną erupcję z 1783 roku. Wulkan ten wyrzucił ogromne ilości lawy i popiołów, które miały poważny wpływ na klimat półkuli północnej. Erupcja ta uchodzi za jedną z największych w historii Islandii, a jej skutki miały tragiczne konsekwencje, zarówno dla mieszkańców wyspy, jak i dla całego regionu. Dziś Laki jest popularnym celem wycieczek, a jego rozległe pola lawy przyciągają turystów.
Eldfell
Eldfell to wulkan, który znajduje się na wyspie Heimaey, w archipelagu Wysp Westman. Jest to jeden z młodszych wulkanów Islandii, który powstał w wyniku erupcji w 1973 roku. Erupcja ta była bardzo gwałtowna, a wulkan wyrzucił ogromne ilości lawy, które zniszczyły część miasta Heimaey. Obecnie Eldfell jest popularnym celem turystycznym. Wędrówka na jego szczyt pozwala na podziwianie zapierających dech w piersiach widoków na ocean oraz pobliskie wyspy.